Οι Ναοί του Αγίου Αχιλλίου ανά τους αιώνες στη Λάρισα.

Από την οσιακή κοίμηση του Αγίου Αχιλλίου τον 4ο αιώνα, οι Λαρισαίοι πάντοτε είχαν την αναφορά τους στο ναό του Αγίου, στο λόφο του Φρουρίου. Εκεί βρισκόταν και ο τάφος με το σκήνωμα του Αγίου Αχιλλίου και ήταν σημείο πνευματικής αναφοράς. κέντρο λατρείας και τόπος αγιάσματος.

1ος Ναός. Ο πρώτος γνωστός ναός αφιερωμένος στον Άγιο Ιεράρχη της Λάρισας κτίστηκε περί τον 6ο αιώνα. Πρόκειται για μια τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, που εξυπηρετούσε τις θρησκευτικές ανάγκες των Λαρισαίων καθ' όλη τη διάρκεια των βυζαντινών χρόνων, μέχρι τον 16ο αιώνα και η οποία αποκαλύφθηκε το 1978, από τις ανασκαφικές έρευνες της Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Ο χώρος του ναού και της γύρω περιοχής όπως είναι διαμορφωμένος σήμερα.

Φωτογραφική κάτοψη του βυζαντινού ναού.

Στα μέσα του 16ου αιώνα, ο ναός του Αγίου Αχιλλίου καταστρέφεται ολοσχερώς από τους Τούρκους, ακολουθώντας την τύχη όλης της πόλης της Λάρισας και γι' αυτό οι Μητροπολίτες Λαρίσης μετέφεραν την έδρα της Μητροπόλεώς τους στα Τρίκαλα ως το 1739.

2ος Ναός. Τότε οι Λαρισαίοι ανοικοδόμησαν άλλο ναό προς τιμή του πολιούχου τους, στη βορειοδυτική άκρη του Φρουρίου, τον οποίο πυρπόλησε και γκρέμισε εξαγριωμένος μουσουλμανικός όχλος στα Ορλωφικά τη 12η Ιουνίου 1769.

3ος Ναός. Οι Τούρκοι είχαν αποφασίσει να μην ξαναχτιστεί ο ναός αλλά με ενέργειες του Μητροπολίτου Λαρίσης Διονυσίου Η' του Καλλιάρχου προς τον Σουλτάνο Σελίμ Γ' δόθηκε η άδεια, με σουλτανικό φιρμάνι, για ανοικοδόμηση του ναού "εν τη αυτή θέσει του Μεγάλου ή Τρανού Μαχαλά", που ήταν στο λόφο του Φρουρίου βορειότερα από τον σημερινό ναό, το 1794.

Επάνω αριστερά ο ναός του 1794 και σε επαφή, με το βόρειο τοίχο του, το διώροφο μητροπολιτικό μέγαρο.

 Στις 22 Ιουνίου 1822 ο ναός μετατρέπεται σε οπλοστάσιο και οι Λαρισαίοι αναγκάστηκαν να εκκλησιάζονται στο εξωκλήσι της Αγίας Μαρίνας για 3 χρόνια και 7 μήνες. Τους αποδόθηκε πάλι ο ναός, για τη Θεία Λατρεία επί αρχιερατείας Μητροπολίτου Λαρίσης Μελετίου Ε' (1825-1836) μέχρι τον Απρίλιο του 1827 που οι Τούρκοι τον μετέτρεψαν πάλι σε οπλοστάσιο για πολύ λίγο αυτή τη φορά (μέχρι τον Ιούνιο του ίδιου έτους), αφού με δωροδοκία καταφέρνουν οι χριστιανοί να τον πάρουν πίσω για τις λατρευτικές και θρησκευτικές τους ανάγκες.

4ος Ναός. Ο ναός του 1794 κατεδαφίστηκε, για να ανεγερθεί το 1896, στην ελεύθερη πλέον Λάρισα, νέος, λαμπρότερος ναός, σύμφωνα με τις ανάγκες της πόλης και τις καλαισθητικές απαιτήσεις της εποχής, στο βόρειο τμήμα του σημερινού ναού (εκεί που σήμερα υπάρχει μια μαρμάρινη κολόνα, η οποία αποτελεί την βάση της Αγίας Τραπέζης με το "Φυτόν" των εγκαινίων, δίπλα στην προτομή του Εθνομάρτυρα Μητροπολίτου Λαρίσης Πολυκάρπου Δαρδαίου). Ο ναός αυτός καταστράφηκε από τον τρομακτικό σεισμό της 1ης Μαρτίου 1941 και τους βομβαρδισμούς των Γερμανών.

Η βάση της Αγίας Τραπέζης του ναού του 1896.

Θεοφάνεια 1908

Ο ναός μετά τον σεισμό και τον βομβαρδισμό των Γερμανών.

5ος Ναός. Όπως σημειώνει ο γιατρός Νικόλαος Παπαθεοδώρου "Ο πολιούχος της πόλης οδήγησε τους ενορίτες και το εκκλησιαστικό συμβούλιο, εν αγνοία τους, να στήσουν μια πρόχειρη ξύλινη παράγκα για να εκτελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, στο σημείο όπου βρέθηκαν το 1978 τα ερείπια του πρώτου βυζαντινού ναού του Αγίου Αχιλλίου του 6ου αιώνα".

Η "Παράγκα", όπως διαμορφώθηκε μετά το 1945.

Η παράγκα μετά το 1945 αναμορφώθηκε και πήρε μορφή τρίκλιτης βασιλικής που εξυπηρετούσε προσωρινά τις λατρευτικές ανάγκες των ενοριτών του Αγίου Αχιλλίου, μέχρι την ανέγερση του σημερινού περίλαμπρου μητροπολιτικού ναού, που είναι καύχημα και στόλισμα της Λάρισας, χαρακτηριστικό της γνώρισμα και έκφραση της ιδιαίτερης τιμής των κατοίκων της προς τον Πολιούχο και Προστάτη τους, τον Παππού τους όπως πολλοί τον αποκαλούν, τον Άγιο Αχίλλιο.

6ος Ναός. Ο νέος, σημερινός ναός, οικοδομήθηκε νοτιότερα του ναού του 1896 και εγκαινιάστηκε στις 5 Ιουνίου 1965 επί Μητροπολίτου Λαρίσης Ιακώβου Σχίζα. Ο χώρος του παλαιού ναού μετατράπηκε σε πλατεία, που φέρει το όνομα του Αγίου.

Φωτογραφία με το 2ο δημοτικό σχολείο, πριν τη διαμόρφωση του πάρκου. Φωτογραφία του 1970.

Ο σημερινός μητροπολιτικός ναός.

http://www.stampcircuit.com/zh-hans/CircuitSearch?search_api_views_fulltext_op=OR&circuit_search_term=Larissa&page=8

https://www.inaa.gr/%CE%B7-%CE%B5%CE%BD%CE%BF%CF%81%CE%AF%CE%B1-%CE%BC%CE%B1%CF%82/%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C/

https://kostasvakouftsis.blogspot.gr/2012/10/larissa-city-old-photos-by-takis-tloupas.html

http://www.anexitilo.net/2016/01/1908.html

http://larissanet64.rssing.com/chan-52752641/latest.php

http://7gym-laris.lar.sch.gr/topos/in%20axilios.htm